Sen to element zdrowego stylu życia równie ważny jak zbilansowana dieta i regularna aktywność fizyczna. Chociaż każdy człowiek poświęca na niego mniej więcej jedną trzecią swojego życia, znaczenie snu jest często ignorowane. Według National Sleep Foundation optymalna ilość snu dla osoby dorosłej wynosi od 7 do 9 godzin na dobę. Odpowiednio długi, niezakłócony sen sprawia, że jesteś wypoczęty, skoncentrowany i produktywny. Wpływa też na Twoje zdrowie. 

Sen to jedna z podstawowych (fizjologicznych) potrzeb człowieka. Ludzki organizm potrzebuje snu podobnie jak jedzenia, picia i oddychania. W ciągu dnia ciało wytwarza substancję chemiczną zwaną adenozyną, która gromadzi się w mózgu i prowadzi do uczucia zmęczenia. Właśnie dlatego wieczorem odczuwamy senność, sygnalizującą, że czas położyć się spać. W trakcie snu organizm oczyszcza się z adenozyny, dlatego rano powinniśmy czuć się wypoczęci. Jeśli tak nie jest, prawdopodobnie sen był zbyt krótki lub coś go zakłóciło. Zdrowy sen powinien być odpowiednio długi, regularny i efektywny.

Sen jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, a w szczególności mózgu. Utrzymuje Cię w zdrowiu i regeneruje, dzięki czemu następnego dnia czujesz się skoncentrowany i energiczny. Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju komórek i regeneracji tkanek. Pomaga w zapamiętywaniu wspomnień i wiedzy zdobytej w ciągu dnia. Trudno jest zlekceważyć coś tak niezwykle ważnego dla naszego zdrowia i funkcjonowania.

Badania przeprowadzone przez National Institutes of Health (amerykański Narodowy Instytut Zdrowia) wykazały, że odpowiednia ilość snu zmniejsza ryzyko otyłości. Osoby, które spały przynajmniej 7 godzin każdej nocy, spożywały średnio o 500 kcal mniej, niż osoby, które się nie wysypiały. Sen wpływa bowiem na obszar mózgu zwany podwzgórzem, który reguluje apetyt. Gdy jesteś niewyspany, zaburzone zostaje wytwarzanie hormonów odpowiedzialnych za uczucie sytości i głodu – odpowiednio leptyny i greliny. W konsekwencji, po nieprzespanej nocy możesz odczuwać nadmierny apetyt, zwłaszcza na kaloryczne posiłki. Ponadto, im mniej śpisz, tym masz mniejszą motywację do ćwiczeń. Jeśli zaburzenia snu trwają przez dłuższy czas, mogą doprowadzić do nadmiernego gromadzenia tkanki tłuszczowej.

Sen regeneruje organizm po wysiłku fizycznym wykonanym w ciągu dnia. Kiedy śpisz, Twoje ciało poświęca czas na odpoczynek i odbudowę uszkodzonych komórek, aby następnego dnia mogło znów działać na wysokich obrotach. Liczne badania wykazały, że odpowiedni sen może poprawić zdolności motoryczne, czas reakcji, siłę i wytrzymałość mięśniową oraz wyniki sportowe. Co więcej, brak snu może zwiększać ryzyko kontuzji.

Prawidłowy sen ma istotne znaczenie w prewencji chorób serca i cukrzycy typu drugiego. Podczas snu naturalnie obniża się tętno i ciśnienie krwi. Aby serce i naczynia krwionośne prawidłowo zregenerowały się, sen musi trwać odpowiednio długo. W przeciwnym wypadku istnieje wysokie ryzyko nadciśnienia i w efekcie rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Osoby, które sypiają mniej niż 6 godzin lub więcej niż 9 godzin dziennie narażone są na zaburzenia glikemii. Długotrwałe problemy ze snem mogą przyczynić się do oporności komórek na działanie insuliny. Jest to hormon odpowiedzialny za przekształcanie glukozy w energię oraz magazynowanie tłuszczów i białek. Gdy organizm nie wykorzystuje skutecznie insuliny, wzrasta poziom cukru we krwi.

Odpowiednia ilość regenerującego snu zwiększa obronę przeciwzapalną organizmu. Ciało skuteczniej walczy z wolnymi rodnikami, których nadmiar m.in. przyspiesza procesy starzenia i przyczynia się do rozwoju nowotworów. Prawidłowy sen zwiększa odporność organizmu, minimalizuje skutki stresu oraz zmniejsza ryzyko depresji i innych chorób psychicznych.

Naukowcy porównują efekt niewyspania się podczas prowadzenia pojazdu z jazdą pod wpływem alkoholu. Zarywanie nocy to również najgorsza rzecz, jaką możesz zrobić przed zbliżającym się deadline’em w pracy czy egzaminem w szkole. Brak snu może powodować drażliwość i senność kolejnego dnia oraz problemy z koncentracją i zapamiętywaniem. Wystarczająca ilość snu w ciągu doby umożliwia lepsze skupienie uwagi, obniża poczucie wypalenia zawodowego, zwiększa zdolność do podejmowania decyzji, zmniejsza ilość popełnianych błędów. W związku z tym wysypianie się może mieć ogromny wpływ na kreatywność i produktywność w pracy i szkole.

Przy regularnym śnie można poprawić zdolności mózgu do uczenia się i zapamiętywania. Podczas gdy śpisz, Twój mózg regeneruje się i kataloguje ważne informacje zdobyte w ciągu dnia. W fazie REM jest nawet bardziej aktywny niż w ciągu dnia, gdy nie śpisz. Przy zbyt małej ilości snu przyswajanie nowych informacji oraz ich zrozumienie jest bardzo trudne, ponieważ mózg nie ma wystarczająco dużo czasu, aby je zachować. Zdolność zapamiętywania jest najwyższa w dzieciństwie i okresie dojrzewania, dlatego sen jest szczególnie ważny na tym etapie życia. Udowodniono, że dzieci, które śpią więcej, radzą sobie lepiej w szkole, co oznacza, że mają lepsze wyniki egzaminów niż dzieci, które nie śpią do późna, aby się uczyć.

Optymalny sen zwiększa odporność organizmu na stres. Naukowcy przebadali dwie grupy młodych dorosłych, których zadaniem było wygłoszenie improwizowanej przemowy. Jednej grupie pozwolono spać poprzedniej nocy, podczas gdy druga musiała czuwać całą noc. Grupa pozbawiona snu doświadczyła większego stresu, co objawiało się m.in. podwyższonym ciśnieniem krwi.

Dobry sen reguluje emocje, poprawia nastrój i ułatwia wykonywanie codziennych czynności. Zmęczenie może również wpływać na poczucie humoru i okazywanie empatii. Osoby, które mają chroniczne problemy ze snem, częściej wycofują się z życia towarzyskiego i doświadczają samotności. Priorytetowe traktowanie snu może być kluczowym sposobem na poprawę relacji z otoczeniem.

Brak zachowania higieny snu może mieć negatywny wpływ na stosunki z bliskimi. Naukowcy z UC Berkeley przedstawili badania, które sugerują, że niewysypianie się może zaburzać zdolność doceniania partnerów, co prowadzi do stresu i napięcia w związku. Okazuje się, że mniej snu zwiększa poziom egoizmu i zaburza odczuwanie wdzięczności, co może sprawić, że partner będzie czuł się niedoceniany.

Prawidłowy sen ma niebagatelne znaczenie dla Twojego zdrowia. Dlatego w Clebre dążymy do tego, aby umożliwić Ci samodzielne kontrolowanie jakości snu i oddychania podczas snu. W tym celu stworzyliśmy łatwe w obsłudze urządzenie, które z medyczną dokładnością bada proces snu w domowych warunkach. System składa się z bezprzewodowego sensora, który zbiera sygnały z Twojej szyi podczas snu, a wyniki zapisuje w aplikacji mobilnej i webowej. Sensor Clebre rejestruje parametry każdego Twojego oddechu, mierzy nasilenie chrapania i bezdechów oraz bada jakość snu. Urządzenie daje możliwość kontrolowania tego, czy odpowiednio śpisz, bez konieczności zapisywania się na skomplikowane badania w szpitalu.

Źródła:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/325353

https://www.takingcharge.csh.umn.edu/why-sleep-important

https://kids.frontiersin.org/articles/10.3389/frym.2020.00051

https://www.sleepscore.com/blog/all-about-sleep-why-is-it-important/

https://www.healthline.com/nutrition/10-reasons-why-good-sleep-is-important